โรคความดันโลหิตสูง ภัยซ่อนเร้นที่เป็นดั่งระเบิดเวลา ที่รอวันปะทุ ค่าเฉลี่ยความดันโลหิตมีแนวโน้มจะสูงขึ้นตามอายุ โดยเฉพาะความดันโลหิตในจังหวะหัวใจบีบตัว หรือความดันตัวบน ในขณะที่ ความดันขณะหัวใจคลายตัวหรือความดันตัวล่าง จะค่อยๆลดต่ำลงตามอายุที่มากขึ้น
ความดันโลหิตสูง ความดันโลหิต...สำคัญอย่างไร ผมเชื่อว่า เราเกือบทุกคน คงคุ้นเคยกับสิ่งที่เรียกว่า อุปกรณ์วัดความดันเลือด...ซึ่งลักษณะของอุปกรณ์วัดความดันที่ว่านี้ มีตั้งแต่รุ่นมาตรฐานดั้งเดิม (ที่เป็นแถบผ้าพันรอบแขนและมีสายยางสีดำๆ ต่อออกมาจากแถบผ้า ไปต่อกับแท่งแก้วที่บรรจุแกนปรอท มีลูกยางเอาไว้ปั้มลมอัดเข้าไปในแถบผ้า) ไปจนถึงเครื่องวัดความดันเลือดสมัยใหม่ ที่ไม่ต้องมาคอยบีบลูกยาง แล้วต้องมาจดจ้องดูระดับความสูงของปรอทที่ลดลงๆ ช้าๆ หลังจากคลายลูกยาง ..จากนั้น เมื่อสามารถระบุตัวเลขความดันเลือดได้ว่ามากน้อยเท่าไหร่ เราก็สามารถบอกได้ว่า ความดันเลือดในขณะนั้น สูงเกินไป ต่ำเกินไป หรือเป็นปกติดี ...แต่ทว่า...เราเคยสงสัยกันบ้างหรือเปล่า ว่าทำไมเราต้องมานั่งวัดความดันเลือดกันด้วย มันจะจำเป็นขนาดนั้นเลยเหรอ...ไอ้แค่ตัวเลขความดันเลือด เรื่องรายละเอียดแค่การตรวจความดันเลือด แล้วระบุได้ว่าเมื่อไหร่จะเข้าเกณฑ์ของโรคความดันเลือดสูง สามารถหาอ่านได้จาก ที่นี่…
ความดันโลหิตสูง ทำไม ...ความดันเลือดมันสำคัญกันนักหนา ตอน 2 เมื่อพูดถึงกระแสเลือด เราก็ต้องนึกถึงแรงที่ทำให้น้ำเลือดสามารถเคลื่อนที่ไปในหลอดเลือดได้ แต่หากจะเปรียบเทียบให้พอมองภาพออก เรามาเริ่มจากการจินตนาการถึง สายธารแห่งหนึ่ง ในป่าดิบชื้น ซึ่งต้นธารก็คือน้ำตกแห่งหนึ่ง ...เราคงพอจะนึกออกว่า ลำธารสายนี้ น้ำในลำธารจะต้องไหลเป็นกระแสอย่างแน่นอน ส่วนจะไหลเชี่ยวแรงแค่ไหน ก็ขึ้นกับว่า “แรงกระทำ” ต่อสายน้ำ มันแรงแค่ไหน ถ้าหาก..น้ำตก ที่เป็นต้นธารแห่งสายน้ำนั้นๆ เป็นน้ำตกที่มีความสูงใหญ่ และทางน้ำ ก็ไหลลงมาเป็นธารแคบๆ...ดังนี้ คงพอนึกออกว่า กระแสน้ำน่าจะเชี่ยวกราก แม้แต่ก้อนหินใหญ่อาจจะล่องลอยตามกระแสน้ำได้ แต่ถ้าหาก..น้ำตก ต้นธารนั้นๆ เป็นน้ำตกขนาดเล็ก…
น้ำทะเลหนุนสูง เหตุเพราะปริมาณน้ำในมหาสมุทรเพิ่ม.. ฉันใด ความดันเลือดสูง เหตุเพราะปริมาณน้ำในระบบไหลเวียนเพิ่ม.. ฉันนั้น ระบบไหลเวียนเลือดในร่างกาย..มีไว้เพื่ออะไร? แน่นอนครับ คำตอบคือ มีเพื่อส่งกระแสเลือดไปเลี้ยงให้ถึงทุกเซลล์ของร่างกาย บางอวัยวะต้องการเลือดมาก ก็ต้องมีระบบควบคุมแรงดันเลือด ไม่ให้สูงเกินไป ไม่ให้ต่ำเกินไป ซึ่งการทำให้แรงดันเลือดอยู่ในระดับพอดีๆ ที่เลือดจะไหลไปในหลอดเลือดแดงนั้น จำเป็นต้องมีกลไกควบคุมความดันเลือด... ซึ่งสำหรับมนุษย์เรานั้น กลไกการรักษาระดับแรงดันเลือดนี้ เรียกว่าซับซ้อนมากๆ เหมือนเฟืองจักรหลายตัวประกอบกันขึ้นมาเพื่อควบคุมระบบหัวใจ ระบบหลอดเลือด ระบบไต และระบบต่างๆอีกมากมาย ทั้งนี้ อยากให้เราเข้าใจกันก่อนว่า บางครั้ง คนเราอาจจะมีความดันเลือดพุ่งสูงเป็นครั้งคราว…
ความดันเลือด ..วัดสามเดือนครั้ง จะพอหรือ? แม้ว่า ระบบการปรับความดันในกระแสเลือด จะสามารถควบคุมความดันเลือดไม่ให้แกว่งมากเกินไปแบบรถไฟเหาะตีลังกาก็ตาม แต่โดยทั่วไปแล้วระดับความดันเลือด จะมีการแปรเปลี่ยนขึ้นลงตามปกติอยู่เรื่อยๆ ในช่วง 24 ชั่วโมง .เสมือนกับน้ำทะเลย่อมมีคลื่นบนผิวทะเล มิได้เป็นน้ำนิ่งเหมือนอยู่ในบ่อน้ำแต่อย่างใด เหตุใด น้ำทะเล จึงมีคลื่นกันเล่า?.....เหตุผลก็เพราะ “พลังงาน” จากกระแสลม ซึ่งก็ก่อตัวจากพลังงาน “ความร้อน” นั่นเอง เราลองคิดเปรียบเทียบกับ ระดับน้ำทะเล ที่ผมเคยกล่าวมา...ระดับน้ำทะเลปานกลาง คือค่าเฉลี่ยของระดับน้ำในช่วงเวลาหนึ่งๆ แน่นอน กลางคืน กับกลางวัน ระดับน้ำทะเล ไม่เท่ากันแน่ๆ...เพราะมีพระจันทร์ในตอนกลางคืน…